Không thể phủ nhận rằng hồi cuối của kỷ nguyên làm việc 9 giờ – 5 giờ đã đến. Theo một nghiên cứu của chúng tôi, 68% trong số 8.000 nhân viên văn phòng ở 8 quốc gia phát triển tin rằng đã đến lúc xem lại thời lượng của tuần làm việc, trong khi 74% cho rằng hợp đồng nên dựa trên kết quả hơn là giờ làm việc.
Vào năm 2020, 71% người Mỹ hoàn toàn hoặc chủ yếu làm việc tại nhà vì đại dịch. Khả năng cao Việt Nam sẽ sớm đi sau bước chân của họ vì chúng ta đang phải đối mặt với một làn sóng lây nhiễm khổng lồ chưa thấy hồi kết. Cuộc khảo sát mới nhất của chúng tôi tại Việt Nam cho thấy 49% thế hệ Z thích làm việc tại nhà trong khi thế hệ Y và X lại thích tỷ lệ 50:50 hơn.
Kết luận là gì? Đã đến lúc các công ty nên suy nghĩ về cách chuyển đổi sang một phương thức làm việc mới rồi.
Làm việc tại nhà, góc nhìn từ cả hai phía
Kể từ năm 2020, nhiều cuộc khảo sát và nghiên cứu đã được công bố về làm việc tại nhà (working from home) từ góc độ nhân viên, nhưng ở phía bên kia bàn cân – người sử dụng lao động và người quản lý thì sao?
Theo một bài báo của Diễn đàn Kinh tế Thế giới, lo ngại lớn nhất của các nhà quản lý đối với làm việc từ xa là giảm sự tập trung và năng suất nhóm. Ngoài ra, nếu mọi người không làm việc ở cùng một địa điểm, họ sợ rằng sự gắn kết của nhóm và văn hóa công ty có thể bị ảnh hưởng.
Đối với nhân viên, khảo sát của chúng tôi ở thị trường Việt Nam chỉ ra rằng “làm việc nhóm / giao tiếp” và “mất tập trung tại nhà” là những thách thức hàng đầu mà họ phải đối mặt. Do đó, hầu hết nhân viên mong đợi công ty hỗ trợ tài chính và thiết lập không gian làm việc tại nhà, ngoài ra còn có giờ làm việc linh hoạt.
Cuối cùng, các công ty cũng cần quan tâm đến vấn đề sức khỏe tâm thần, vì 80% nhân viên được khảo sát đánh giá sức khỏe tâm thần là quan trọng đối với họ, nhưng lại có đến 33% nói rằng họ không nhận được sự hỗ trợ nào. Khoảng 41% trong số họ mong đợi giờ làm việc linh hoạt và khuyến khích các thói quen, lối sống lành mạnh từ công ty của mình.
Chà, từ năng suất đến văn hóa công ty và sức khỏe tinh thần, làm sao để chúng ta thu hẹp khoảng cách kỳ vọng đây?
Làm việc kết hợp (Hybrid work) có thể thu hẹp khoảng cách như thế nào?
Làm việc kết hợp (Hybrid work) đang phát triển với tốc độ nhanh chóng, không chỉ như một nhu cầu cần thiết trong thời gian giãn cách mà còn là một giải pháp được kỳ vọng cho sự bền vững của lực lượng lao động. Trên thế giới, 3/4 người lao động nói rằng kết hợp giữa làm việc tại văn phòng và làm việc từ xa là cách tốt nhất để hướng tới. Ở Việt Nam, con số đó là 68%.
Nghiên cứu “Resetting Normal” của chúng tôi cũng cho thấy 77% các nhà quản lý cấp C / nhà điều hành tin rằng doanh nghiệp sẽ hưởng lợi từ việc tăng tính linh hoạt đối với làm việc từ xa. Đây là một xác nhận rõ ràng rằng làm việc kết hợp sẽ mang lại lợi ích cho cả doanh nghiệp và nhân viên, như được thể hiện trong biểu đồ dưới đây:
Mặc dù đầy hứa hẹn nhưng những thách thức vẫn còn phía trước: làm sao để tận dụng tối đa làm việc kết hợp?
Các nguyên tắc của chính sách làm việc tại nhà cho người sử dụng lao động
Do sự xuất hiện đột ngột của đại dịch, các công ty phải khẩn cấp áp dụng chế độ làm việc tại nhà, điều khiến họ phải đối mặt với những tình huống mơ hồ và lúng túng. Bất kể khó khăn nào có thể nảy sinh, giải pháp tối hậu là một chính sách làm việc tại nhà minh bạch, trong đó phạm vi, điều kiện, đo lường, lợi ích và hỗ trợ được xác định rõ ràng.
Về chủ đề này, Tổ chức Lao động Quốc tế đã có một hướng dẫn cụ thể để bạn tham khảo:
MẪU CHÍNH SÁCH LÀM VIỆC TẠI NHÀ (WFH)
- (a) Mục đích Giải thích lý do tại sao công ty đang triển khai WFH. Điều quan trọng cần lưu ý là WFH không phải là quyền lợi chính thức hoặc phổ thông của người lao động mà là một giải pháp thay thế tạm thời để giữ hoạt động kinh doanh liên tục và có thể thay đổi khi tình hình biến chuyển.
- (b) (f) Định nghĩa Định nghĩa WFH trong bối cảnh hiện tại. Tham khảo định nghĩa trong các luật và quy định liên quan, nếu có. Tóm lại, WFH là một dạng phân công công việc mà trong đó người lao động làm việc tại nhà, sử dụng Công nghệ Thông tin và Truyền thông, và vẫn hoàn thành các trách nhiệm thiết yếu.
- (c) Phạm vi và ứng dụng Chính sách WFH được áp dụng khi nào và cho ai, các giới hạn và điều kiện, bao gồm cả các chính sách hiện hành và có thể áp dụng khác. Điều quan trọng cần lưu ý là công ty có toàn quyền quyết định thực hiện thỏa thuận WFH.
- (d) Điều kiện Xác định các điều kiện để người lao độg có thể làm việc tại nhà. Dựa trên sự phù hợp của công việc, môi trường gia đình và khả năng quản lý nhân viên từ xa của người quản lý, có thể có những nhân viên không đủ điều kiện làm việc tại nhà.
- (e) Các yếu tố chính cần xem xét
- Tuân thủ các chính sách của công ty
- Lương thưởng và giờ làm việc
- An toàn và sức khỏe
- Thiết bị, dụng cụ và vật tư
- Công nghệ, bảo vệ và bảo mật dữ liệu
- Máy tính làm việc tại nhà
- Giao tiếp
- Tiêu chuẩn hiệu suất
- Chăm sóc người phụ thuộc và các trách nhiệm gia đình khác
- Đãi ngộ và trách nhiệm của người lao động
- Trường hợp khẩn cấp và bệnh tật
Ngoài ra, người lãnh đạo nên lắng nghe nhu cầu và mối quan tâm của nhân viên để có những hỗ trợ kịp thời. Điều này có thể được thực hiện thông qua các cuộc khảo sát định kỳ, các phiên họp một – một, các cuộc họp công ty hoặc phản hồi ẩn danh. Ông Andree Mangels, Tổng Giám đốc Adecco Việt Nam cho biết: “Cách các nhà lãnh đạo định hướng lực lượng lao động trong thời kỳ đại dịch có thể để lại dấu ấn trong văn hóa công ty và xác định xem nhân viên có ở lại lâu dài hay không.”
Bạn cần đánh giá của chuyên gia về lực lượng lao động hiện tại và tư vấn về chính sách làm việc tốt nhất có thể áp dụng? Liên hệ với chúng tôi ngay!
Lời khuyên cho người lao động
Ai cũng phải tham gia vào việc định hướng mô hình làm việc tối ưu. Không chỉ mong đợi hỗ trợ từ các công ty, người lao động nên chuẩn bị để thích nghi bằng cách theo đuổi học tập trọn đời, nâng cao kỹ năng và đào tạo lại khi cần. Mấu chốt là cần duy trì sự cạnh tranh để theo kịp tốc độ phát triển nhanh chóng của thị trường.
Chúng ta đã vẽ nên một bức tranh sống động về mô hình làm việc của tương lai. Nhưng bức tranh đó không thể trở thành hiện thực nếu không có nỗ lực chung giữa các bên trên thị trường lao động. Cho dù đó là làm việc kết hợp (hybrid working) hay văn phòng truyền thống; bất kỳ mô hình làm việc nào cũng chỉ là bề mặt. Gốc rễ là tinh thần trách nhiệm mạnh mẽ và văn hóa lấy con người làm trung tâm giúp thúc đẩy sự bền vững và liên tục của doanh nghiệp trong thời kì khó khăn.
Đăng ký bản tin FutureHRe hàng tháng của chúng tôi để cập nhật thông tin mới nhất về thị trường lao động.
Bài viết được chia sẽ lại từ website của Adecco.